Vroeger beschouwde men een heks als iemand die contact had met de duivel en meestal een kwaadaardige invloed bezat. Vanaf de 13de eeuw begon de Katholieke Kerk daadwerkelijk met het vervolgen en bestraffen van heksen. In de 15de eeuw werd de Inquisitie in het leven geroepen als een kerkelijke rechtbank om ketters (waaronder heksen) op te sporen en te berechten. Vanaf dat ogenblik ontstond er letterlijk een ware ‘heksenjacht’. Tienduizenden onschuldige vrouwen vonden hun einde op de brandstapel. Hieronder een top 10-lijstje van beroemde heksen.
Inhoudsopgave
10. Catherine “La Voisin” Monvoisin
Catherine Deshayes Monvoisin was een beroemde waarzegster die de toekomst voorspelde voor edellieden en high society. Ook het brouwen van afrodisiaca en gifdranken behoorde tot haar specialiteiten. Haar belangrijkste klant was Madame de Montespan, maîtresse van de Franse koning Lodewijk XIV. Catherine Monvoisin organiseerde ook ‘zwarte missen’, waarin baby’s als offer werden gedood.
Catherine Monvoisin werd gearresteerd op 12 maart 1679. Ze werd onder meer beschuldigd van hekserij en stierf op de brandstapel in Parijs op 22 februari 1680. Na haar dood kwam aan het licht dat zij ook betrokken was bij een poging tot vergiftiging van koning Lodewijk XIV.
9. Agnes Sampson
Agnes Sampson leefde in het Schotse plaatsje Nether Keith en werkte als vroedvrouw en genezeres. Zij bezat een grote kennis van geneeskrachtige kruiden en was beroemd om haar geneeskundige kwaliteiten. In het bijgelovige Schotland van die tijd dacht men al snel dat ze bovennatuurlijke krachten bezat. Dat was gevaarlijk in die periode, want heksenvervolgingen waren volop aan de gang. In 1590 trouwde de Schotse koning James VI met Anne, de dochter van de Deense koning. Op de weg terug naar Schotland stak er een hevige storm op, die de boot van Anne bijna deed zinken. Dit voorval was de aanleiding voor een grote heksenvervolging in Schotland. Agnes Sampson werd samen met vele andere vrouwen gearresteerd en ervan beschuldigd om de storm te hebben ‘opgeroepen’. Na dagenlange martelingen werd ze gedwongen om alles toe te geven waarvan ze werd beschuldigd. Ze stierf op de brandstapel. Haar geest zou tot op de dag van vandaag ronddwalen in Holyrood Palace, het koninklijk paleis in Edinburgh.
8. Alice Kyteler
Alice Kyteler was de eerste vrouw die werd beschuldigd van hekserij in Ierland. Alice trouwde tot vier keer toe met welgestelde mannen, die na hun plotse dood hun vermogen nalieten aan Alice. Na de zonderlinge dood van haar vierde echtgenoot vertrouwden zijn kinderen, waarvan Alice de stiefmoeder was, de zaak niet meer. Alice werd ervan beschuldigd haar vierde echtgenoot, en waarschijnlijk ook haar drie vorige echtgenoten, te hebben vergiftigd. Daarnaast verweet men haar het uitvoeren van satanische rituelen en het offeren van dieren aan de duivel. In het jaar 1324 werd ze schuldig bevonden aan hekserij en ter dood veroordeeld. Alice kon echter ontsnappen in de nacht voor haar executie. Er werd nooit nog iets van haar gehoord.
7. Angèle de la Barthe
Het (verzonnen) verhaal van Angèle de la Barthe speelt zich af in het middeleeuwse Toulouse. Ze was een welgestelde edelvrouw die seksuele betrekkingen gehad zou hebben met de duivel himself. Het gevolg daarvan was de geboorte van een duivelse zoon, die het hoofd had van een wolf en de staart van een slang. Dit monster at alleen lijkjes van baby’s. Angèle werd ervan beschuldigd talrijke baby’s uit de omgeving te hebben ontvoerd en gedood.
In 1275 werd ze ter dood veroordeeld voor hekserij. Ze stierf in Toulouse op de brandstapel. Recent onderzoek heeft echter uitgewezen dat haar verhaal waarschijnlijk volledig werd verzonnen door een 15de-eeuwse schrijver.
6. Merga Bien
Tijdens de beruchte heksenprocessen van Fulda (Duitsland) die plaatsvonden van 1603 tot 1606, liet de prins-abt Balthasar von Dernbach niet minder dan 250 onschuldigen executeren. De welgestelde Merga Bien was waarschijnlijk het bekendste slachtoffer. Zij werd beschuldigd van het doden van haar tweede man en haar kinderen. Men beweerde ook dat ze had deelgenomen aan een heksensabbat en zwanger was van een kind van de duivel. Ze werd gedwongen om deze beschuldigingen toe te geven en vond in 1603 de dood op de brandstapel.
5. Mother Shipton
Ursula Southeil, beter gekend als ‘Mother Shipton’, is een figuur uit de Engelse folklore. Zij zou de dochter geweest zijn van een tienermoeder die in 1488 op 15-jarige leeftijd het leven schonk aan Ursula. Ze was een misvormd kind en erg lelijk. Ursula werd beschouwd als een zonderling meisje. Ze werd al snel bestempeld als een heks met duivelse krachten. Ze had één belangrijke gave: het voorspellen van de toekomst. Zo zou ze de grote brand in Londen (1666) en de ondergang van kardinaal Wolsey (1529) voorspeld hebben. Ursula Shipton zou rond 1561 begraven zijn in ongewijde aarde. Het is echter nooit bewezen dat Mother Shipton daadwerkelijk heeft bestaan.
4. Maret Jonsdotter
Maret Jonsdotter was een van de eerste vrouwen die tijdens het grote Zweedse heksenproces ‘Het Grote Lawaai’ (‘Det Stora Oväsendet’, van 1668 tot 1676) werd veroordeeld en op de brandstapel stierf. Dit was het begin van een nog nooit geziene heksenvervolging in Zweden, die uiteindelijk 280 vrouwen het leven kostte. Maret Jonsdotter werd er in 1669 van beschuldigd om een man bereden te hebben alsof hij een paard was, op weg naar het legendarische eiland Blockula, waar de duivel woonde en heksensabbatten hield. Ook zou ze op koeien naar Blockula gereden zijn en deze geslacht hebben als offer voor de duivel. Maret ontkende alle beschuldigingen en kon volgens de toenmalige wetten van het Zweedse gerecht niet ter dood veroordeeld worden. Dat gebeurde uiteindelijk wel in 1672, waarbij Maret eerst werd onthoofd en daarna verbrand op de brandstapel.
3. Marie Laveau
De Creoolse vrouw Marie Laveau werd in 1794 geboren in New Orleans. Ze werkte als kapster maar ontwikkelde een enorme belangstelling voor voodoo. Ze bracht het zelfs zo ver dat ze werd uitgeroepen tot Voodookoningin van New Orleans. Ze had duizenden aanhangers. In 1874 woonden zelfs 12000 mensen een van haar voodooceremonieën bij. Ook haar dochter praktiseerde voodoo.
In die tijd was er geen sprake meer van heksenvervolgingen. Marie Laveau stierf vredig in 1881. Haar dochter erfde de titel van voodookoningin.
2. Agnes Waterhouse
Agnes Waterhouse is een van de beroemdste Engelse heksen. Tijdens haar proces gaf ze toe dat ze de duivel aanbad, mensen vervloekte en zelfs mensen vermoordde met zwarte magie. Ze werd daarbij geholpen door haar kat, die Satan heette. In 1566 werd ze aangeklaagd wegens het veroorzaken van een mysterieuze ziekte bij een man die kort daarna overleed. Men beschuldigde haar ook van het doden van vee en het verspreiden van ziekten door tovenarij. In 1566 werd Agnes opgehangen. Dit was het begin van vele executies van vermeende heksen in Engeland.
1. De heksen van Salem
De heksenprocessen van Salem (in Massachusetts, Verenigde Staten) gingen de geschiedenis in als een schoolvoorbeeld van onrechtvaardigheid en paranoia. Toen in 1692 twee jonge meisjes uit Salem zich vreemd begonnen te gedragen, met allerlei dingen gooiden, voortdurend gilden en onnatuurlijke lichaamshoudingen aannamen, kwam de lokale dokter tot de diagnose ‘bezetenheid’. Dit leidde al snel tot de aanhouding en opsluiting van meer dan 200 personen die beschuldigd werden van hekserij. Na de processen werden 19 veroordeelden opgehangen, terwijl velen stierven tijdens hun gevangenschap. Het zou nog tot in 1954 (!) duren tot de Amerikaanse overheid de beschuldigden van alle blaam zuiverde.
